39 OTUZ DOQUZINCI DERS

· Müthiş sürgünlik – ömürlik aqlımızdadır

 

Rus imperiyasınıñ basqıncı siyaseti, yedi başlı ajdağa kibi, bir başını kesseñ, onıñ yerine başqa baş ösip çıqa, ölmek bilmey.

II Katerinanıñ Qırımğa nisbeten 1989 senesi başlağan cinaiy işini onıñ torunları devam ete: tişinden tırnağınace silâlanğan asker, omon, spetsnaz, kazaki, militsiyanen, bir avuç halqımıznı basıp yoğurmağa tırışa.

Aslında bizim Qırımımızğa olar: «наш Крым» dep, tekrarlay bere, bu topraq, emiş, “slavânlarnıñ toprağı” degen fikirni biñ türlü uydurmalarnen isbatlamağa tırışa.

Bizlerni, tamır halqnı, ise olar körmey ve körmegede istemey, çünki biz olarnıñ bu aqiqatsız siyasetine qarşı çıqamız, aqiqatnı talap etemiz. Biz indemeyip otursaq da, olar bizim başımızğa çıqıp otursa, olarğa o kerek. Biz ise aqqa – aq, qarağa – qara degen milletmiz.

Baş egmegen millet olğanımız içün, biz Stalinniñ yaltaqları tarafından aqsız yerde qabaatlandıq, vatanımızdan sürgün etildik ve yarım asır devamında Uralda, Orta Asiyada ve diger yerlerde can çekiştik, Vatanımızğa asretlik çektik. Lâkin doğmuş (tuvğan) yerlerni, Qırımnı bir daqqa unutmadıq, qaytmaq içün küreştik. Çoq insanımız açlıqtan ve hastalıqlardan öldi, çoqları sovetlerniñ qurbanı oldı, daa bir qısmı millet içün şeit ketti, ahırı pek büyük küçlüklernen olsa da, Vatanımızğa yol açtıq. Biz yoq olmadıq. Vatanımıznen qavuştıq. Amma halqımıznıñ episi daa qaytamayıp, sürgünlikte qalmaqta. İnşalla, bir kün ola olar Vatanınen qavuşır.

Büyük quvançnen öz yerine qaytqan halqımız, sürgünlikte olğan vaqıtta, Qırımğa kelip toluşqan ecnebiy halqnıñ küleryüzüni körmey, olar kelgenimizni istemey, ayaq çala, keder ete, evlerimizge qoymay, özümizge ev qurmağa topraq bermey, biñ türlü hınzırlıq yapıp, bizni çekiştire, qıynay. “Bu halq aqsız yerde qabaatlandı, sürgün etildi ve yarım asır devam etken küreşten soñ vatanına yol açtı ve qayta, biz olarğa elimizden kelgeni qadar yardım eteyik”, – degen fikir olarnıñ aqlınıñ ucunda bile yoq.

Aksine, ep şu eski, bizni aqaretleyici, laflaranı eşitemiz. Beftan sözler aytalar, aynecilik yapıp, bizni aldatmağa tırışalar, çekiştireler, atta mezarlıqlarımızda baştaşlarnı yıqa, parçalaylar, biz aqqında divarlarda çirkin-çirkin sözler yazalar. Yaşlarımıznı “skinhed” degen bir sürü tazbaş yavurlar birer-birer tutıp ura, kötekley. Olarnıñ banditleri evlerimizge kirip, aqça talap ete, bermegenlerni ura, öldüre (Ömerovlar). Bezbağlam degen yerde bir adamımıznı bütün qorantasınen, balası-çağasınen atıp keteler. “Prestupnik” qıdıramız dep, “spetsnazları” Mustafa Hairovlarnıñ penceresini sındırıp, ev içine granata taşlaylar, onı qolsuz qaldıralar, oğlunı yaralaylar.

Ükümetimiz bularnı körse de kerekli effektiv çareler körmey. Onıñ içün de olarnıñ bizge yapqan cinayetlikleriniñ, vahşiylikleriniñ, hınzırlıqlarınıñ ardı kesilmey.

Yıllar devamında etken talaplarımızğa baqmadan, halqımıznı reabilitatsiya yapacaq kibi daa bir qanun qabul olunmadı.

Kelip-kelip bugünki “krizis” da qalın tarafınen bizim başımızğa urdı, çoq adam işsiz qaldı, qorantasını baqmağa parası yoq. Bazarğa barıp, bir şeyler satıp ötmegimni tapayım degenlerni de, akimiyetniñ çıqarğan qararınen, Stratiladi kibi közü qan basqan çinovnikler, militsiya ve kazakilernen beraber, mallarını tutıp ala ve bazardan quva.

Ana böyle ağırdan-ağır bir vaziyettemiz, dostlar.

Amma yaşayış devam ete, yaşamaq kerek, küreşimizni devam etmek kerek, devletke talabımıznı arttırmaq kerek. Biz özümiz bunı yapmasaq, bizge onı azırlap ketirip berecek yoq.

Allanıñ emrinen, biz aqıllı bir milletmiz, çoq şeyge dayanamız, çıdaymız, lâkin, kele künü, aqqımız içün, aqiqat içün küreşmege de pek yahşı bilemiz. Vatanımızğa küreş neticesinde qayttıq ve aqqımıznı da küreş neticesinde qaytarıp alırmız, inşalla.

Biz aqlımız, aqiqat bizim tarafımızda, devletten yañı bir şey istemeymiz, biz 1944 senesi qolumızdan suvurılıp alınğan aq-uquqımıznıñ qaytarılıp berilmesini, yani: baba-dedemizniñ toprağını, köylerimizniñ adlarını, tilimizniñ devlet statusını, devletçiligimizni qaytarılıp berilmesini isteymiz.

Biz ne rusqa, ne ukrainge, ne de başqasına duşman degilmiz. Biz öz Vatanımız – Qırımda evelkisi kibi dost-muabbet yaşamağa isteymiz. Balalarımız, bizim evlâtlarımız, milliy mekteplerde oqup, öz tilini, öz medeniyetini, öz urf-adetlerini, aqiqiy öz tarihını bilgenini isteymiz.

Bularnı bizge daa keregi kibi bermediler, onıñ içün bizge indemeyip oturmağa olmay, közümiz daim açıq olmaq kerek.

Areketlerimiz faal olsun, birligimiz qaya kibi qaviy olsun!

 

 

· Şiirler, yırlar

 

Bugün – matem

 

Bugün – matem. Dua etem

Oğursızlıq olmasın,

Ana-baba, soylarımnıñ

Çırayları solmasın.

 

Vatanımız em halqımız

Qara künler körmesin,

Duşmanımız yurtumızda

Örümçekler örmesin.

 

Qara niyet taşığanlar

Yolumıznı kesmesin,

Alla-Taalâ cümlemizge

Tınç ömür qısmet etsin.

 

 

Küreşte tapılır aqiqat ve baht

 

Ey, halqım! Yat yerde azmı şey kördiñ,

Qıynaldıñ, hor oldıñ, azmı yol yürdiñ,

Neler tek çekmediñ uzaq illerde,

Aqiqat qıdırdıñ olmağan yerde.

 

Hayırsız qırq dörtniñ qurbanı oldıñ,

Menligiñ taptaldı, sarardıñ-soldıñ,

Asretlik dert olıp, yuquñnı böldi,

Qaç oğlan ve qızıñ vaqıtsız öldi.

 

Merametsiz, aqiqatsız şahıslar,

Yoq etem dep çoq tırıştı unsurlar,

Canavarlar nafle zeerin saçtı,

Öz qolunen halq – iline yol açtı.

 

Yarım asır küreşten soñ, Vatanğa,

Tuvğan yerge telmirgen millet qayta,

Lâkin daa körecegi bar eken,

İnflâtsiyağa oğray o tesadufen.

 

Tatarlarnıñ qaseveti ep arta,

Ev quramay, yerleşamaylar yurtta,

Qartı-yaşı çıbırışa yollarda,

Qorantalar bölüşken, müşkül alda.

 

Keliri yoq, olar yardımğa muhtac,

Hastasına tapmaq qıyın bir ilâç,

Devlet bunı körmemege tırışa,

Qol uzatmay, öz işinen oğraşa.

 

Lâkin millet adımnı bilip atar,

Öz çaresin, inşalla, özü tapar,

Ğayret eter, mıtlaq qısmeti yürer,

“Öksüz ölmez, örselenir, kün körer”!

 

Ecnebiyce talim-terbiye oldı,

Yaşlarımız, yazıq, biraz bozuldı,

İçkicilik, nefishorluq, hırsızlıq,

Lâyıq degil bizlerge bu bozğunlıq.

 

Bazıları parağa pek berile,

Qumarbazlıq, zevq-sefa sürip yüre,

Qasevetsiz em de ğamsız yaşağan,

Vatandaşım, pek yalvaram, tez uyan.

 

Samostroyda tuvğanlarıñnı bir baq,

Quramayıp çekişkennen et bir laf,

Özüñni tek bilip yürme, birader,

“Sürüden ayırılğan, sürünip öler”.

 

Halqıñ barda, sen de barsıñ,

Yoqta, tövbe Rabbim, sen de yoqsıñ,

Halqnen ağla, kerek olsa, halqnen kül,

Bayramında, seyranında ol bir gül.

 

Bir daqqa unutma boynuñnıñ borcun,

Eliñden ne kelse, yap, urun,

Küreşte tapılır aqiqat ve baht,

Acıma oña ne vaqıt ne taqat.

 

Ferah temeli – sevgi ve birliktir,

Doğmuş halqıña yapılğan eyiliktir,

Bizlerge evelden qalğan bir adet:

“Başı ağırğan adamğa yardım et”!

 

Er yerde, er zaman birlikli olsaq,

İnsannıñ barında, yoqunda bulunsaq,

Közümiz açılır – bulurmız ünü,

Bol-serbest ömürniñ kelir bir künü!

 

2000 s.